Nacionalni park Sutjeska
Nacionalni park Sutjeska je najstariji nacionalni park u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini. Sutjeska je postala nacionalni park 1962. godine i prostire se na površini od 17.250 ha. Najbliži grad je Foča. Nalazi se na magistralnom putnom pravcu Beograd–Višegrad–Foča–Tjentište–Bileća–Trebinje–Dubrovnik.
Ovde se nalazi i jedna od četiri poslednje prašume u Evropi — Perućica. U Sutjesci se takođe nalazi i najviši planinski vrh u Republici Srpskoj Maglić 2386 m nmv.
Planina Maglić se nalazi na granici Republike Srpske i Crne Gore i može joj se prići iz nacionalnog parka, što predstavlja veliki izazov za planinare, alpiniste i njima slične ljubitelje prirode. Rijeka Sutjeska je dugi niz godina usijecala svoj put kroz kanjon i pritiče kroz samo srce ovog nacionalnog parka. Njene planine, jezera, rijeke, šume i sačuvana divljina su među najveličanstvenijim u Evropi. Ovi Dinaridi protežu se duboko u Balkansko poluostrvo, sve do Prokletija na granici sa Crnom Gorom i Albanijom.
U Nacionalnom parku Sutjeska, na relativno malom prostoru, skoncentrisano je ogromno blago biljnog i životinjskog sveta. Zbog toga je ovo područje bilo i još uvek je veoma privlačno za mnogobrojne naučnike, botaničare, geologe, zoologe te šumarske stručnjake. Bogati biljni svet sadrži preko stotinu vrsta jestivih gljiva, kao i veliki broj rijetkih, osetljivih i ugroženih vrsta.
Životinjski svet je takođe izuzetno bogat. U gustim šumama i po planinskim vrletima, žive gotovo sve vrste tipične za balkanski planinski prostor. Zabeleženo je 114 vrsta ptica (2002. godine), mada se smatra da ih ima više. Od zabilježenih 114 vrsta, 61 se gnezdi u Nacionalnom parku Sutjeska, 32 vrste posećuju park svakog leta, dok 16 vrsta pripada selicama koje prolaze ovuda u jesen i proljeće. Pet vrsta se samo zimi pojavljuje u nacionalnom parku. Spisak ptica uključuje i 9 vrsta detlića, što predstavlja 90% ove porodice u Evropi.
Ovaj teško prohodan teren pomogao je partizanima u odbrani od Nemaca u odlučujućoj bici, poznatoj pod imenom „Peta neprijateljska ofanziva“ ili Bitka na Sutjesci. Bitka na Sutjesci je bila 1943. godine i smatra se jednom od najtežih bitaka Drugog svetskog rata na prostorima bivše države Jugoslavije.
Tim povodom 1971. godine, u Tjentištu je u okviru memorijalnog-kompleksa „Dolina heroja“ podignut monumnetalni spomenik palim borcima, koji se nalazi pored magistralnog puta Foča — Tjentište — Bileća.
Izvor: Wikipedia
Atrakcije NP Sutjeska
Prašuma Perućica
Šumski rezervat Perućica, smešten u parku, dugačak je šest kilometara, širok između jednog i tri kilometra u zavisnosti od područja i ima površinu od 1.400 hektara. U šumi postoji veliki broj stabala starih preko 300 godina, dok je starost prvobitne šume na zaštićenom području procenjena na 20.000 godina. U nekim delovima šumsko rastinje je gotovo neprobojno.
Prema oceni naučnika sa univerziteta Jejl, Perućica predstavlja idealno mesto za studije o ulozi šuma u globalnom kruženju ugljenika, uzevši u obzir to da se radi o jednoj od poslednjih netaknutih šuma u Evropi. Ljudski faktor nije imao uticaja na smene generacija biljnog i životinskog sveta na području rezervata.
Kroz šumu vode uređene staze, koje se završavaju vidikovcem sa kog se vidi središte prašume, dok kroz nju protiče i Suški potok. Zbog specifičnosti terena, posete su dozvoljene samo uz prethodnu najavu vodičima iz nacionalnog parka.
Vodopad Skakavac
Vodopad Skakavac formira se na Perućici, pritoci reke Sutjeske, odnosno planinskom potoku, smeštenom duboko u prašumi. To je jedan od najviših vodopada u zemlji, visine oko 75 metara, a nalazi se u gustom pokrivaču zelenih stabala bukve i smreke koje zahvataju čitavu dolinu.
Prašuma Perućica nalazi se ispod najvišeg vrha u Bosni i Hercegovini, Maglića (2.386 m) i od planine Zelengore razdvojena je rekom Sutjeskom i njenim dubokim kanjonom.
Na sredini svog toka, potok Perućica, koji seče prašumu, pada među dve strme padine Maglića, kaskadno prelazeći iz gornje u donju dolinu, padajući preko velikog krškog krečnjačkog grebena do udubljenja približno 75 metara, nakon čega potok Perućica dospeva do ušća u reku Sutjesku u blizini Tjentišta.
Reke i jezera
Reke Piva i Drina najveće su reke u parku i formiraju njegovu severozapadnu granicu. Sutjeska sa svojim pritokama predstavlja glavni rečni slivom koji se uglavnom nalazi u samom parku. Sutjeska deli planinu Zelengoru od planina Maglić, Volujak i Bioč i stvorila je kanjon dubok 1.200 metara i dolinu Tjentište kroz sredinu parka. Ostale reke i potoci na području nacionalnog parka takođe su pritoke Sutjeske. Leve pritoke su potoci Klobučarica i Jabučnica, te reka reka Hrčavka, dok desne čine Suški potok (koji se naziva i reka Suha ili potok Sušica), potok Prijevor i potok Perućica.
Planina Zelengora u svojim šumama i širokim travnatim visoravnima skriva 9 ledenjačkih jezera, poznatih i pod nazivom Gorske oči. Ova jezera su: Crno jezero, Bijelo jezero, Orlovačko jezero, Gornje i Donje Bare, Štirinsko jezero, Kotlaničko jezero, Kladopoljsko jezero i jezero Jugovo (koje se takođe naziva Borilovačko jezero).
Izvor: Wikipedia