Prašuma Perućica
Perućica je najpoznatiji od tri zaštićena prašumska rezervata u Republici Srpskoj, BiH. Prašuma Perućica je deo nacionalnog parka Sutjeska.
Sigurno najvrijedniji biser od prirodnog blaga Nacionalnog parka Sutjeska je strogo zaštićeni rezervat Perućica, jedna od rijetkih sačuvanih prašuma Evrope. Još davne 1938. godine, šumari taksatori prilikom izrade uređajnog elaborata na planini Maglić, pronalaze u slivu rječice Perićice, u uvali između Maglića, Volujaka i Sniježnice, prekrasne sastojine bukve, jele i smrče čija je drvna masa prelazila 1.000 m³ po hektaru, a visina pojedinih stabala dostizala preko 50 m. Šumske sastojine Perućice nisu imale premca u Dinaridima, ne samo po drvnoj masi i visini, već i po sastavu, izgledu i ljepoti. Sve je to bio razlog da u vrijeme SFRJ, Vlada SR BiH 1952. izdvoji područje Perućice sa površinom od 1.234 ha iz redovnog šumarskog gospodarenja, kao „šumarski objekat potreban naučnim istraživanjima i nastavi“, a 1954. godine, to područje, uvećano za još 200 ha, stavlja se pod zaštitu države kao prirodni rezervat“, rješenjem Zemaljskog zavoda za zaštitu spomenika kulture i prirodnih rijetkosti SR BiH, u ondašnjoj Jugoslaviji.
Pogled sa Vidikovca (Dragoš Sedlo) na Perućicu i vodopad Skakavac, koji se u srcu prašume stropoštava sa visine od preko 70 m, ispunjava čovjeka zadovoljstvom što je taj mali dio iskonske prirode, sa bogatim multifunkcionalnim biodiverzitetom, sačuvan za sadašnje i buduće generacije. Očuvanje i zaštita Perućice u izvornom stanju je jedan od glavnih zadataka Nacionalnog parka Sutjeska. U rezervatu je sve prepušteno prirodi. Rađanje, život, umiranje i ponovno rađanje, taj vječiti životni ciklus, odvija se bez intervencije čovjeka. Na ostacima prirodno umrlih stabala buja novi život. Perućica predstavlja, danas tako rijetku, prirodnu laboratoriju sa velikim značenjem za mnoge naučne discipline, za podučavanje, kao i za jednostavno uživanje u čistoj i nedirnutoj prirodi.
Živi svijet Perućice izražen kroz vegetaciju (fitocenoze i biljne zajednice, ekosisteme, floru, faunu i drugo) je veoma raznovrstan i bogat. Perućica je zbog svoj južnog položaja u Evropi (submediteransko-mediteransko područje), bila za vrijeme ledenog doba veoma značajan refugijalni prostor koji je omogućio da se mnoge termofilne vrste evropskog sjevera i njenog središja sačuvaju na ovom području. Ledeno doba je zahvatilo područje Perućice pa su njeni vršni dijelovi bili prekriveni lednicima, o čemu svjedoče ostaci glacijalnih perioda (lednički cirkovi i korita, morene raznovrsnog karaktera, glacijalni obluci, i dr.). Niži dijelovi Perućice ostali su bar djelimično, bez ledničkog pokrivača, što je omogućilo razvijanje refugijalne flore i vegetacije (Crni grab i njegove zajednice).
U okviru ovog strogog prirodnog rezervata, zaštićena su, pored šumskih sastojina bukve, jele i smrče, još i sastojine subalpske bukve, čiste ili sa planinskim javorom; subalpske smrče, te vegetacija bora krivulja, ili tzv. klekovina bora i planinska travnjačka vegetacija. U Perućici, kao i u drugi dijelovima parka, nalazi se zaista, pravo bogatstvo i raznovrsnost biljnog svijeta, te niz endemskih i rijetkih vrsta. O bogatstvu biljnog svijeta Perućice može da posvijedoči i to da je registrovano preko 170 vrsta drveća i grmlja i preko 1.000 vrsta zeljastog bilja. Istraživanja zastupljenosti vrsta mahovina i lišajeva tek su započela.
Izvor: Wikipedia
Nacionalni park Sutjeska
Nacionalni park Sutjeska je najstariji nacionalni park u BiH. Sutjeska je postala nacionalni park 1965. godine i prostire se na površini od 17 500 hektara. Najbliži grad je Foča. Nalazi se na magistralnom putnom pravcu Beograd – Višegrad – Foča – Tjentište – Bileća – Trebinje – Dubrovnik.
Ovdje se nalazi i jedna od dvije poslednje prašume u Evropi – Perućica.
U Sutjesci se takođe nalazi i najviši planinski vrh u Bosni i Hercegovini Maglić 2386 -{m}-.
Planina Maglić se nalazi na granici Bosne i Hercegovine i Crne Gore i može joj se prići iz nacionalnog parka, što predstavlja veliki izazov za planinare, alpiniste i njima slične ljubitelje prirode. Rijeka Sutjeska je dugi niz godina usijecala svoj put kroz kanjon i pritiče kroz samo srce ovog nacionalnog. Njene planine, jezera, rijeke, šume i sačuvana divljina su među najveličanstvenijim u Evropi. Ovi Dinaridi protežu se duboko u Balkansko poluostrvo, sve do Prokletija na granici sa Crnom Gorom i Albanijom.
U Nacionalnom parku «Sutjeska», na relativno malom prostoru, skoncentrisano je ogromno blago biljnog i životinjskog svijeta. Zbog toga je ovo područje bilo i još uvijek je veoma privlačno za mnogobrojne naučnike, botaničare, geologe, zoologe te šumarske stručnjake. Bogati biljni svijet sadrži preko stotinu vrsta jestivih gljiva, kao i veliki broj rijetkih, osjetljivih i ugroženih vrsta.
Životinjski svijet je takođe izuzetno bogat. U gustim šumama i po planinskim vrletima, žive gotovo sve vrste tipične za balkanski planinski prostor. Zabilježeno je 114 vrsta ptica (2002. godine), mada se smatra da ih ima više. Od zabilježenih 114 vrsta, 61 se gnijezdi u Nacionalnom parku Sutjeska, 32 vrste posjećuju park svakog ljeta, dok 16 vrsta pripada selicama koje prolaze ovuda u jesen i proljeće. Pet vrsta se samo zimi pojavljuje u nacionalnom parku. Spisak ptica uključuje i 9 vrsta djetlića, što predstavlja 90 % ove porodice u Evropi.
Izvor: Wikipedia